Πέμπτη 30 Ιουλίου 2015

Κριτική της Εύης Τσιτιρίδου για "Το κορίτσι του Πέτρου"

Πώς είναι να είσαι 11 και 14 χρόνων; Ακόμη παιδί αλλά και στις αρχές της εφηβείας; Τί σε απασχολεί; Τί κάνει την καρδιά σου να χτυπάει διαφορετικά; Τί σε θυμώνει; Τί σε κάνει να πετάς από χαρά; Πότε γοητεύεσαι και πότε απογοητεύεσαι; Πώς κάνεις την αρχή σε τόσα πράγματα και καταστάσεις που αναδύονται από το περιβάλλον και την κοινωνία γύρω σου και απαιτούν την προσοχή σου τότε, στην αρχή της ζωής σου;
Όλοι τα περάσαμε και μετά λιγάκι τα ξεχάσαμε. Κι όταν γινόμαστε γονείς, εκπαιδευτικοί, άνθρωποι που στην οικογένεια, στον κοινωνικό μας περίγυρο ή στον επαγγελματικό μας χώρο καλούμαστε να σχετιστούμε και να αλληλεπιδράσουμε με παιδιά και εφήβους, νιώθουμε πρωτάρηδες, αμήχανοι, ανήμποροι. Κι αναζητούμε πασπαρτού, χάρτες πορείας και συνταγές επιτυχίας για να τα καταφέρουμε…
Η Αργυρώ Μουντάκη με το βιβλίο της Το κορίτσι του Πέτρου, έρχεται να μας θυμίσει ότι το «μαγικό κλειδί» που θα ανοίξει την πόρτα της επικοινωνίας μας με τα παιδιά και τους εφήβους είναι ένα και παραμένει το ίδιο για όλες τις εποχές, για όλες τις κοινωνίες. Το λένε ενσυναίσθηση. Μπαίνω στα παπούτσια του άλλου και προσπαθώ να περπατήσω με αυτά. Για να καταλάβω το βηματισμό του. Την προσπάθεια να πορευτεί στο δικό του μοναδικό και ανεξιχνίαστο μονοπάτι ζωής. Κι αυτό το κάνω με αγάπη και απλότητα. Χωρίς περιττές πόζες, χωρίς αποπροσανατολιστικούς θορύβους. Χωρίς καμώματα, θεατρινισμούς, άγχος και επίδειξη δύναμης. Είτε είμαι γονιός, είτε είμαι δάσκαλος. Γιατί πάνω απ’ όλα είμαι ή πρέπει να είμαι και να συμπεριφερθώ ως ενήλικος. Με ωριμότητα, δηλαδή. Να εμπνεύσω εμπιστοσύνη, ασφάλεια και σταθερότητα. Και όλα τα άλλα θα ακολουθήσουν.
Αλλά η σχέση των ενηλίκων με τα παιδιά και τους εφήβους είναι μόνο μία διάσταση του βιβλίου της Αργυρώς Μουντάκη. Αν προσπαθούσα να περιγράψω την υπόθεσή του και το βαθύτερο στόχο του με δυο κουβέντες, θα έλεγα ότι το βιβλίο αυτό είναι μια μικρή οικογενειακή σάγκα. Μια μεγάλη ιστορία, δηλαδή, που αφορά σε συγκεκριμένους ήρωες και στα έργα και τις ημέρες τους. Και εκτυλίσσεται διακλαδωμένη σε πολλές επιμέρους ιστορίες, που φωτίζουν, η κάθε μία με τον τρόπο της, την κεντρική ιδέα του βιβλίου, συνθέτοντας μια αφήγηση ευχάριστη, δυναμική και μετρημένα διδακτική. Θέματα ευαίσθητα και ακανθώδη για τη σχολική αλλά και για την κοινωνική και πολιτική μας ζωή, όπως η ξενοφοβία, ο ρατσισμός, η παρενόχληση του διαφορετικού, η άσκηση βίας με διάφορους τρόπους (λεκτική, σωματική, συμβολική και χειροπιαστή), η μετανάστευση που σχετίζεται με την οικονομική κρίση αλλά με και τις πολεμικές συρράξεις, η μοναξιά, η «μάχη» των δύο φύλων, η επιβίωση σε μια ανταγωνιστική κοινωνία, η δημιουργικότητα ως μέσο άμιλλας και κοινωνικού συγχρωτισμού, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ο αντίκτυπός τους στα παιδιά και τους νέους, οι παιδικοί και νεανικοί έρωτες -άγουρες αλλά τόσο σημαντικές για τον ψυχισμό του ανθρώπου εμπειρίες- θίγονται με τρόπο απλό και άμεσο. Άλλοτε με ευθύτητα και σοβαρότητα, όπως όταν ο πατέρας εξηγεί στον Πέτρο πως η άσχημη λεκτική αντιπαράθεση στο facebookδεν βοηθάει στην αντιμετώπιση μιας διαφωνίας ή στην επίλυση μια σύγκρουσης αλλά μάλλον μεγιστοποιεί το πρόβλημα. Κι άλλοτε παιχνιδιάρικα και μέσα από ευφάνταστα αφηγηματικά ευρήματα, όπως όταν το χαριτωμένο και απρόσμενα ομιλητικό χνουδωτό ζωάκι της Αλκμήνης, της εξηγεί την madeinChinaπροέλευσή του και τα σχετικά με αυτήν «βιώματά» του.
Ο λόγος της Αργυρώς Μουντάκη κυλά χαμηλόφωνα και τρυφερά, σαν ποταμάκι που δεν χρειάζεται να κάνει αισθητή με πομπώδη τρόπο την παρουσία του στο «οικοσύστημα» της πλοκής της ιστορίας: είναι βέβαιο για την αξία τόσο της ύπαρξής του αυτής καθαυτής, όσο και για την αξία της πορείας του προς τη θάλασσα... Αποπνέει ανθρωπιά και γλυκύτητα. Είναι ο λόγος όχι μόνο μιας ταλαντούχας συγγραφέα αλλά και μιας άξιας μητέρας, μιας ευσυνείδητης δασκάλας και μιας ευαίσθητης γυναίκας που επιλέγει να διατηρεί αλώβητη και ενεργή μέσα της την παιδική θέαση του κόσμου. Η αποτύπωση και των τεσσάρων αυτών ρόλων στο ύφος γραφής της είναι που κάνει το λόγο της Αργυρώς Μουντάκη τόσο άμεσο και οικείο, τόσο φιλικό προς τους νεαρούς -και όχι μόνο- αναγνώστες της.
Οι ήρωές της έχουν ο καθένας τον δικό του ολοκληρωμένο χαρακτήρα. Η Αλκμήνη, ο Πέτρος, οι γονείς τους, η θεία Μαργαρίτα, η κυρία Ιουλία, η Αλίσα, η μαμά της, ο αδερφός της ο Ταρίκ, οι συμμαθητές και φίλοι των παιδιών είναι άνθρωποι της κοντινής πόρτας. Μπορεί να τους έχει αδέρφια, γονείς, θείους, γείτονες, φίλους και συμμαθητές ο καθένας από μας που διαβάζουμε το βιβλίο, τόσο οι μικροί όσο και οι μεγάλοι αναγνώστες του. Ακόμη και ο Μπίνγκο, το αγαπημένο λούτρινο παιχνίδι της Αλκμήνης έχει ψυχή. Και αυτό δημιουργεί μια οικειότητα, που μου θύμισε την αίσθηση που είχα ως παιδί διαβάζοντας τον Τρελαντώνη της Πηνελόπης Δέλτα, το Κοντά στις ράγες της Άλκης Ζέη, τα Γενέθλια της Ζωρζ Σαρή. Κάποια πράγματα δεν είναι τυχαία. Διαβάζοντας τις «Ευχαριστίες» της Αργυρώς Μουντάκη στο τέλος του βιβλίου, καταλαβαίνει κανείς το γιατί…
Οι εικόνες της Πέγκυς Φούρκα θεωρώ ότι όχι μόνο «έδεσαν» αρμονικά με το κείμενο, αλλά το έκαναν ακόμη πιο ελκυστικό στα μάτια των παιδιών, με τη φρεσκάδα και τη δροσιά τους. Και κατόρθωσαν να μας θυμίζουν εικαστικά κάτι παλιό και αγαπημένο, όπως είναι τα παλιά αναγνωστικά, αλλά με έναν τόσο…προσωπικά μοντέρνο τρόπο. Κλείνοντας, να προσθέσω ότι δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο για ένα δημιουργό από το να συμπράττουν στη φροντίδα και την απόδοση του έργου του προς το ευρύ κοινό μια ομάδα εκλεκτών συνεργατών, ο καθένας από το δικό του μετερίζι. Και αυτό η Αργυρώ Μουντάκη είχε την τύχη να το εξασφαλίσει γιαΤο κορίτσι του Πέτρου. Περιμένουμε τα καλύτερα και στη συνέχεια. Και είμαστε βέβαιοι ότι θα μας τα προσφέρει «σιγανά και ταπεινά», αλλά τόσο ουσιαστικά.

http://www.kosvoice.gr/%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%B4%CF%8D%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82/item/22311-%CE%BF-%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%B4%CF%8D%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%84%CE%BF-%CE%BA%CE%BF%CF%81%CE%AF%CF%84%CF%83%CE%B9-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%AD%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%85

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου